top of page

/ architektura na świecie 

wrzesień/październik'25 / 4 (26)

Jedne z najbardziej kiczowatych
budynków na świecie...

Chociaż mogłoby się wydawać, że najbardziej satysfakcjonujące przykłady architektonicznej brzydoty można znaleźć w Polsce (chociażby Bazylika licheńska), w innych państwach świata także roi się od makabrył. Obejrzyjcie przegląd 10 najbardziej kiczowatych budynków na świecie, które często zdążyły się zestarzeć zanim jeszcze zostały ukończone.

Caesars Palace w Las Vegas

(Nevada, Stany Zjednoczone)

Ultraluksusowy kompleks położony przy słynnej ulicy Las Vegas Strip to już symbol nocnego życia w Mieście Grzechu. Oprócz kasyna znajduje się tutaj ogromny hotel i sala koncertowa, w której występowała między innymi Cher i Céline Dion. Monumentalny obiekt, ubrany w kostium antycznej architektury stał się także synonimem złego gustu. Przeładowanie detalami

i pretensjonalny wystrój i amerykańska megalomania - to tylko niektóre z grzechów tego obiektu.

Caesar Palace - Las Vegas USA.jpg

wikipedia.org

Hotel Atlantis, Dubaj.jpg

dubainight.com

Hotel Atlantis The Palm w Dubaju

(Zjednoczone Emiraty Arabskie)

Gigantyczny hotel Atlantis to wisienka na torcie sztucznego archipelagu Wysp Palmowych

w Dubaju. Pięciogwiazdkowy gmach przytłacza swoją skalą - w dwóch wieżach, które połączono mostem uformowanym w tradycyjny arabski łuk znajduje się aż 1539 pokojów. Wszechobecne bogactwo wylewające się w każdym pomieszczeniu hotelu miało być urzeczywistnieniem marzeń o dobrobycie Atlantydy.

Spalarnia śmieci Spittelau w Wiedniu (Austria)

Nowoczesne technologie utylizacji odpadów ukryto w kontrowersyjnym gmachu autorstwa Friedensreicha Hundertwassera. Przemysłową halę przemieniono w bajkową budowlę przypominającą meczet. „Minaret”, czyli komin w przebraniu i kolumna została przemalowana na kolor błękitny i ozdobiona kopułą przypominającą cebulę.

Spalarnia-smieci-Spittelau-w-Wiedniu.jpg

wienenergie.at

wikipedia.org

Aoyama Technical College w Tokio (Japonia)

Budynek uniwersytetu Aoyama w stolicy Japonii przypomina jakby gigantycznego bohatera z filmu „Transformers” albo nienaturalnie powiększonego zabawkowego robota. Budynek ukończony w 1990 roku to nietypowy projekt - poszczególne części zamontowane na fasadzie architekt dopasowywał… losowo.

unnamed.webp

wikipedia.org

Biblioteka w Kansas City (Missouri, Stany Zjednoczone)

Ściany biblioteki obłożono gigantycznymi panelami, które przestawiają grzbiety książek. „Tytuły” na największej na świecie półce na książki mają po 7 metrów wysokości i 2,5 metra szerokości. 22 pozycje obecne na fasadzie gmachu zostały wybrane podczas konsultacji społecznych z mieszkańcami miasta.

(czterykaty.pl)

Biblioteka-w-Kansas-City--Missouri--Stany-Zjednocz.jpg

wikipedia.org

/ architektura wnętrz

wrzesień/październik'25 / 4 (26)

Już nie eleganckie marmury i wyrafinowane beże.
Nadchodzi era kiczu. Ale kontrolowanego!

OLGA KASS

Ten trend nie jest dla zachowawczych wielbicieli minimalizmu. Kontrolowany kicz to szaleństwo i humor, ważne, by pozostać w granicach dobrego smaku. Projektanci długo bronili się przed tym trendem, kojarzył się z tandetą, brakiem smaku i nadmiarem. Jednak w ostatnich latach kicz przeszedł fascynującą metamorfozę i zyskał uznanie pod warunkiem, że jest kiczem kontrolowanym.

Czym jest kontrolowany kicz?

Kicz kontrolowany jest przemyślany i celowy. To sztuka balansowania na granicy dobrego smaku i przesady, gdzie kluczową rolę odgrywa umiejętność łączenia różnych stylów, kolorów i wzorów w spójny i atrakcyjny sposób. Takie podejście pozwala na stworzenie oryginalnych wnętrz, które zaskakują, bawią i intrygują. Znacie to uczucie, kiedy niektóre rzeczy są tak brzydkie, że aż zachwycające?

Kicz we wnętrzach

Kolorystyka i wzory. We wnętrzach urządzonych w stylistyce kiczu dominują odważne kolory i wyraziste wzory. Fuksja, neonowa zieleń, turkus – to barwy, które dodają energii i życia każdemu wnętrzu. Wzory takie jak leopardzie cętki, zebrze paski czy kwiatowe motywy, stosowane z umiarem, wprowadzają element zaskoczenia i zabawy. Kluczem jest jednak umiejętne ich dozowanie, aby uniknąć efektu przytłoczenia.

Meble i dodatki. Meble w stylu kontrolowanego kiczu często mają niekonwencjonalne kształty i wykończenia. Plastikowe krzesła

w intensywnych kolorach, retro sofy z weluru czy błyszczące, lakierowane powierzchnie dodają wnętrzom charakteru. Dodatki, takie jak lampy w kształcie flamingów, lustra w złotych ramach czy porcelanowe figurki zwierząt, wprowadzają nutę nostalgii i humoru.

kicz-kontrolowany 5.jpg
kicz-kontrolowany 4.jpg
kicz-kontrolowany 7.jpg

Kontrast i balans. Jednym z kluczowych elementów kontrolowanego kiczu jest umiejętność tworzenia kontrastów. Elegancka, klasyczna sofa może świetnie współgrać

z jaskrawymi poduszkami w stylu pop-art. Złote, barokowe lustro może stanowić ciekawy akcent w minimalistycznym, nowoczesnym wnętrzu. Balansowanie między różnymi stylami

i epokami pozwala na stworzenie unikalnej, eklektycznej przestrzeni.

Dlaczego kontrolowany kicz staje się popularny?

Kicz oznacza wyrazistość. W czasach, gdy wiele wnętrz wygląda podobnie, jesteśmy zmęczeni mieszkaniami urządzonymi według jednego szablonu, kontrolowany kicz pozwala na stworzenie przestrzeni, która jest jedyna w swoim rodzaju i odzwierciedla osobowość właściciela. Elementy kiczu wprowadzają do wnętrz element humoru i lekkości. Po latach dominacji stylu skandynawskiego i minimalizmu kontrolowany kicz oferuje coś zupełnie innego – bogactwo form, kolorów i dekoracji.

Jak wprowadzić kontrolowany kicz do własnego M?

Zacznij od małych kroków. Nie musisz od razu przemeblowywać całego mieszkania. Dodaj kilka kolorowych poduszek, nietypową lampę czy dekoracyjne figurki. Baw sie kolorem - na początek pomaluj jedną ścianę na intensywny kolor lub wprowadź mebel, wyróżniający się na tle innych. Spróbuj mieszać style. Elementy nowoczesne zestawiaj z dodatkami retro. Nie bój się eksperymentować. Jeżeli uznasz, że kontrolowany kicz nie jest dla ciebie, poduszki możesz sprzedać, a szafkę przemalować.

I najważniejsze: kluczem do sukcesu jest balans, unikaj przesady i staraj się, aby każdy przedmiot miał swoje miejsce.

​(urzadzamy.pl)

/ architektura na świecie 

maj/czerwiec '25 / 3 (24)

Bazylika Sagrada Familia w Barcelonie...

MATEUSZ ŁYSIAK

Art Deco_edited.jpg
Sagrada Familia goruje nad Barcelona 5_edited.jpg

Bazylika Sagrada Familia obok stadionu Camp Nou jest jedną z największych atrakcji i symboli Barcelony. To jeden z najsłynniejszych kościołów świata. Powstaje od ponad 140 lat, a jego projektant, Antoni Gaudi, nie żyje od prawie 100 lat. To nie przeszkadza jednak turystom w zwiedzaniu wnętrz świątyni.

Ukończenie budowy Sagrada Familia zaplanowano na 2026 rok. Data nie jest przypadkowa. Właśnie wtedy w Hiszpanii obchodzona będzie 100. rocznica śmierci Gaudiego.

Kościół Sagrada Familia powstaje przy Carrer de Mallorca w Barcelonie, 40 minut spacerem od obleganej przez turystów ulicy La Rambla. W pobliżu znajdują się też inne obiekty i miejsca chętnie podziwiane zarówno przez Hiszpanów, jak i podróżnych z całego świata. Są to między innymi:

  • szpital św. Pawła (prawdziwa perła secesyjnej architektury),

  • zaprojektowany przez Gaudiego park Guell,

  • słynne budynki mieszkalne Casa Batlló i Casa Mila.

 

W Barcelonie wszystkie drogi prowadzą jednak do Sagrada Familia.

Niektóre ciekawostki o Bazylice są powszechnie znane. Inne niekoniecznie. Na wstępie warto wyjaśnić, dlaczego budowa świątyni trwa już ponad 140 lat (zaczęła się w 1882 r.). Na opóźnienia wpłynęło wiele czynników. Jednym z nich była śmierć Gaudiego w 1926 r. Poważnym problemem był też brak niektórych materiałów w XX wieku. Co ważne, budowa Sagrada Familia opiera się wyłącznie na darowiznach.

  1. Wbrew przypuszczeniom wielu osób Sagrada Familia nie jest katedrą. Jedyny kościół o takim statusie w Barcelonie to katedra św. Eulalii. W 2010 roku Sagrada Familia z inicjatywy papieża stała się bazyliką. Co ciekawe, pierwotnie świątynia miała być miejscem pokutowania za grzechy.

  2. Podczas hiszpańskiej wojny domowej wiele miejsc kultu zostało spalonych przez anarchistyczne bojówki. Ten sam los spotkał kryptę w kościele Sagrada Familia. Znajdowały się w niej plany budowy i szkice, z których wiele spłonęło.

  3. Gaudi inspirował się naturą, w której nie występują kąty proste. Dlatego też w konstrukcji nie znajdziemy załamań pod kątem 90 stopni. Są za to liczne pofalowania i krzywizny.

  4. Mimo że Sagrada Familia jest kościołem od końca XIX wieku, została poświęcona dopiero w 2010 roku. Mszę konsekracyjną odprawił papież Benedykt XVI.

  5. Kościół można odwiedzać przez cały rok, również w święta. To na pewno ucieszy turystów przyjeżdżających do stolicy Katalonii poza sezonem. Wówczas temperatury są nieco niższe niż latem. Możemy też spodziewać się mniejszych tłumów i kolejek.

  6. Zwiedzanie bazyliki trwa zazwyczaj od 2 do 3 godzin. Można kupić bilet na tak zwane wycieczki ekspresowe. To rozwiązanie umożliwia zobaczenie najważniejszych obiektów w czasie krótszym niż 2 godziny.

  7. Wieże to jedne z najbardziej charakterystycznych elementów budowli. Są również popularne ze względu na widoki, jakie oferują. Podstawowy bilet wstępu do Sagrada Familia nie obejmuje wstępu na wieże. Można jednak zarezerwować pakiet łączony, który umożliwia wjazd na górę.

  8. Odwiedzający powinni mieć na sobie ubrania zakrywające ramiona i górną część nóg. Krótkie spodenki, koszulki bez rękawów czy prześwitujące elementy garderoby, nie są mile widziane. Podobnie nakrycia głowy. Wyjątek stanowią osoby noszące je ze względów religijnych lub zdrowotnych.

  9. Sagrada Familia przez wiele lat powstawała bez oficjalnego pozwolenia na budowę. Władze miasta udzieliły go dopiero w roku 2019.

Historia budowy bazyliki sięga 1874 roku. To wtedy lokalna organizacja rozpoczęła kampanię na rzecz powstania kościoła ku czci Świętej Rodziny. Po kilku latach planowania i sporządzania planów, 19 marca 1882 roku oficjalnie wmurowano kamień węgielny pod kościół. Budowa trwa do dziś i ma zakończyć się w 2026 roku. Oto jedne z ważniejszych dat w ponad 140-letniej historii Sagrada Familia.

  • 1885: rozpoczęcie odprawiania pierwszych mszy świętych,

  • 1891: rozpoczęcie prac przy słynnej Fasadzie Narodzenia,

  • 1936: zniszczenie planów, fotografii i modeli bazyliki podczas hiszpańskiej wojny domowej,

  • 1952: inauguracja oświetlenia Fasady Narodzenia,

  • 1961: utworzenie muzeum w celu wyjaśnienia historycznych, kulturowych i symbolicznych elementów bazyliki,

  • 1978: rozpoczęcie budowy fasad naw bocznych,

  • 2005: wpisanie fasady Narodzenia i krypty na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO,

  • 2010: konsekracja świątyni przez papieża,

  • 2016: rozpoczęcie budowy wież Ewangelistów, Najświętszej Marii Panny i Jezusa Chrystusa.

Kim był Antoni Gaudi, twórca Sagrada Familia?

Antoni Gaudí urodził się 25 czerwca 1852 roku w Reus. Niektórzy biografowie twierdzą jednak, że przyszedł na świat w Riudoms, małej wiosce niedaleko Reus, gdzie jego rodzina spędzała wakacje. Geniusz odnalazł sens architektury, podążając za wzorami natury. To tłumaczy, dlaczego wiele z jego dzieł ma charakterystyczne, nieregularne kształty. W końcu w przyrodzie też nic nie jest odmierzane od linijki.

W 1870 roku przeniósł się do Barcelony, aby kontynuować edukację w dziedzinie architektury. Żeby opłacić czesne na uczelni, imał się różnych zajęć. Ponoć był studentem niekonsekwentnym, ale za to bardzo zdolnym, dzięki czemu mógł współpracować z niektórymi profesorami.

Po ukończeniu studiów Gaudi otrzymał wiele zleceń. Sam również proponował liczne projekty, ale nie wszystkie zostały zrealizowane. Jego najsłynniejsze ukończone dzieła to:

  • Casa Vicens,

  • Pałac Guell,

  • Park Guell,

  • Casa Batllo,

  • Casa Mila.

Gaudi zmarł 10 czerwca 1926 roku po potrąceniu przez tramwaj. Feralnego wieczoru szedł z kościoła św. Filipa Neri do kościoła Sagrada Família. Po zderzeniu z pojazdem stracił przytomność. Nikt z przechodniów nie podejrzewał, że starszy mężczyzna, nieposiadający przy sobie żadnych dokumentów tożsamości, to słynny architekt. W szpitalu rozpoznał go dopiero ksiądz z Sagrada Familia.

Na jego pogrzebie, dwa dni później, stawiło się wielu mieszkańców Barcelony, dumnych z architekta, który na zawsze zaczarował ich miasto. Magia jego budowli unosi się nad Barceloną do dziś. I to dosłownie. Sagrada Familia wyraźnie dominuje nad panoramą stolicy Katalonii.     (nationalgeographic.pl)

/ architektura na świecie 

marzec/kwiecień '25 / 2 (24)

Kentucky - architektura.jpeg

Belvedere w Louisville / Kentucky.
Bryła projektu Heatherwick Studio ożywi zaniedbaną przestrzeń

OPRACOWANIE I ZDJĘCIA: HEATHERWICK STUDIO

Brytyjska pracownia Heatherwick Studio zaprezentowała nową wizję terenu nad rzeką Ohio w centrum Louisville w stanie Kentucky. Zaniedbany teren, zwany Belvedere, stanie się miejscem odpoczynku i rekreacji.

Belvedere to ogromny trawiasty obszar nad rzeka Ohio otwarty w 1973 roku. Zlokalizowany pomiędzy 4. i 6. ulicą w samym sercu śródmieścia Louisville ma wielkość czterech boisk do futbolu amerykańskiego (długość całkowita jednego boiska wynosi prawie 110 metrów, a szerokość 50 metrów). Cierpiący z powodu wieloletnich zaniedbań teren, ma szansę stać się jednym z najważniejszych miejsc odpoczynku dla mieszkańców – terenem wielofunkcyjnym. Pomysł utworzenia nowego Belvederu wyszedł od samych mieszkańców.

Architekci na szczycie podwyższonej platformy, nad autostradą zaproponowali pawilon o płynnej, przypominającej wstęgę formie, wypełniony bujną zielenią. Jego środek pochyla się, dotykając płaszczyzny podłogi. Pod falującym dachem, w najwyższych jego miejscach powstaną przeszklone bryły. Piesze ścieżki i połączą obszar z centrum miasta i z nabrzeżem.

Projekt pozostaje w fazie projektowania, a budowa ma się rozpocząć w 2026 r. Po ukończeniu będzie to pierwsze przedsięwzięcie Heatherwick Studio w Kentucky.

- Belvedere ma niesamowity potencjał, aby stać się nowym, zielonym „salonem” dla Louisville i jego mieszkańców – powiedział Stuart Wood, partner wykonawczy Heatherwick Studio.      (bryla.pl)

piekno zbyt piekne.jpg

newsletter
- polecimy teksty, które warto przeczytać w weekend;
zostań z nami! 

paKamera.polonia - niezależny, prywatny miesięcznik, wydawany w Chicago

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega też sobie prawo skracania i redagowania tekstów. Ponadto redakcja nie odpowiada za treść i język reklam.  

©2022 by pakamera

All Rights Reserved

bottom of page